“Made in Vietnam” sẽ thế chỗ “made in China”?

Việt Nam đã mở cửa cho các công ty lớn như Apple, Samsung, Intel và đang chuẩn bị thực hiện những thương vụ lớn hơn nữa.

Tổng thống đắc cử Donald Trump cho biết kế hoạch áp thuế nặng đối với hàng hóa nhập khẩu vào Hoa Kỳ của ông sẽ giúp giảm thâm hụt liên bang, hạ giá thực phẩm và tạo ra nhiều việc làm hơn trong nước. Trong chiến dịch tranh cử hồi tháng 9 tại Savannah, Georgia, ông cam kết di dời toàn bộ các ngành công nghiệp về Hoa Kỳ.

Nhưng việc hồi hương sản xuất rất khó có thể xảy ra và chắc chắn không thể xảy ra ở quy mô lẫn tốc độ mà ông Trump mong muốn. Thay vào đó, sẽ thấy một quốc gia được hưởng lợi lớn từ các chính sách của Trump: Việt Nam.

Vị trí thuận lợi

Chia sẻ với Forbes, Jason Miller, giáo sư chuyên ngành quản lý chuỗi cung ứng tại Đại học bang Michigan cho rằng nếu trước đây là “made in China” thì bây giờ là “made in Vietnam”. Hoạt động sản xuất sẽ khó quay trở lại Hoa Kỳ.

Trong chính quyền Trump trước đây, các tập đoàn lớn, bao gồm Apple, Foxconn và Intel đã bắt đầu chuyển hướng sang Việt Nam như một cách để đa dạng hóa danh mục sản xuất. Chỉ mới hai tháng trước, SpaceX cũng đã công bố khoản đầu tư 1,5 tỷ USD vào Việt Nam. Ngay chính Trump Organization cũng đang đầu tư vào quốc gia này với một giao dịch bất động sản xa xỉ trị giá 1,5 tỷ USD vừa được công bố gần đây.

3 Made in Vietnam 2
“Made in Vietnam” sẽ thế chỗ “made in China”? 2

Việt Nam có một số lợi thế so với các đối thủ khác trong khu vực, nhất là việc đã nhanh chóng mở cửa, thiết lập chính sách thân thiện với doanh nghiệp nước ngoài. Quốc gia này có vị trí địa lý thuận lợi với 3/50 cảng bận rộn nhất thế giới và nằm ngay cạnh Trung Quốc, giúp cho hoạt động thương mại và hậu cần giữa hai nước dễ dàng hơn. Đặc biệt, Việt Nam còn có một hiệp định thương mại tự do với Liên minh châu Âu – là quốc gia thứ hai sau Singapore ở Đông Nam Á có hiệp định này.

Tạo điều kiện cho đầu tư trực tiếp nước ngoài

Việt Nam đang nỗ lực cải thiện cơ sở hạ tầng để hỗ trợ các dự án lớn như cho phép các công ty mua năng lượng xanh từ các nhà sản xuất điện mặt trời thay vì thông qua công ty điện lực Nhà nước. Động thái giúp các công ty dễ dàng đạt được mục tiêu về khí hậu này đã được Apple, Samsung, những nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất của Việt Nam và Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Hà Nội hoan nghênh.

Những tháng gần đây, Trump nhiều lần nói rằng ông muốn thúc đẩy sản xuất của Hoa Kỳ và làm cho hàng hóa sản xuất ở nước ngoài nhập khẩu vào phải tăng giá. Ông chỉ đích danh Mexico và Trung Quốc khi nói rằng sẽ áp dụng thuế quan từ 25% đến 100% đối với các sản phẩm được sản xuất ở phía nam biên giới. Trước đó ông cho biết hàng hóa sản xuất tại Trung Quốc sẽ bị đánh thuế 60%, trong khi sản xuất ở các nước khác sẽ bị đánh thuế chung 20% – bao gồm Việt Nam. “Việt Nam có thể thành công ở mức độ vừa phải hoặc có thể thành công lớn, tùy thuộc vào cách họ tạo điều kiện cho làn sóng đầu tư trực tiếp nước ngoài này”, ông Trần Ngọc Anh, giáo sư quản trị tại Đại học Indiana và là cựu cố vấn của Thủ tướng Việt Nam nói.

“Việt Nam nên ưu tiên các công ty sẽ đưa các công ty khác đến Việt Nam. Nếu bạn đưa Apple đến, sẽ có rất nhiều nhà cung cấp khác muốn gần gũi với Apple – những công ty cho phép Việt Nam chuyển sang một lĩnh vực công nghệ cao hơn. Thay vì sản xuất giày dép và dệt may, Việt Nam nên hướng đến công nghệ sinh học, AI và chất bán dẫn”, ông cho biết thêm.

Tiếp tục làn sóng dịch chuyển sang Việt Nam?

Những năm 1990, Việt Nam nổi tiếng về sản xuất giày dép và dệt may cho các tập đoàn đa quốc gia như Nike và Adidas. Nhưng đến thập niên 2000, các công ty điện tử lớn bắt đầu chuyển ra khỏi Trung Quốc để tận dụng chi phí lao động thấp và các hiệp định thương mại có lợi tại Việt Nam. Samsung mở nhà máy sản xuất đầu tiên tại đây vào năm 2008 và các công ty đa quốc gia lớn khác, bao gồm LG và Intel, cũng nhanh chóng làm theo. Làn sóng các thỏa thuận trị giá hàng tỷ USD này đã thúc đẩy các nhà cung cấp cho công ty lớn thành lập nhà máy tại Việt Nam.

Khi chính quyền Trump 1.0 năm 2018 áp thuế đối với một số mặt hàng sản xuất tại Trung Quốc, như tấm pin mặt trời và máy giặt, thì vẫn không thu hút các công ty đưa hoạt động sản xuất về nước. Thay vào đó, hoạt động sản xuất chỉ chuyển sang Việt Nam hay các quốc gia châu Á khác, như Thái Lan, Malaysia và Ấn Độ.

Đến tháng 5/ 2020, Apple bắt đầu chuyển hoạt động sản xuất AirPods từ Trung Quốc sang Việt Nam. Vài tháng sau, Foxconn được cho là đã bắt đầu chuyển một số dây chuyền lắp ráp iPad và MacBook đến Việt Nam theo yêu cầu của Apple (Apple cũng chuyển một số hoạt động sản xuất sang Ấn Độ).

Số liệu thống kê từ Ủy ban Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ cho thấy từ năm 2018 đến năm 2019, lượng hàng điện tử nhập khẩu từ Việt Nam tăng gần gấp đôi. Một báo cáo năm 2023 của Ngân hàng Thế giới cho thấy từ năm 2017 đến năm 2022, lượng hàng hóa do Trung Quốc sản xuất, từ máy khâu đến máy in laser, nhập khẩu vào Hoa Kỳ giảm, trong khi tỷ lệ hàng hóa do Việt Nam sản xuất tăng theo tỷ lệ tương ứng.

Giống như các công ty từng chuyển hoạt động sản xuất sang Trung Quốc, thuế quan của Trump chắc chắn sẽ đẩy nhanh quá trình chuyển dịch sang Việt Nam.

Bùi Diệp (Theo Cyrus Farivar, Forbes)

Chia sẻ bài viết:

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Tin mới nhất

doc-hoa-ky-khoi-xuong-dieu-tra-chong-ban-pha-gia-go-dan-viet-nam

[THÔNG BÁO KHẨN] DOC Hoa Kỳ khởi xướng điều tra chống bán phá giá gỗ dán Việt Nam

Ngày 11 tháng 6 năm 2025, Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) đã khởi xướng điều tra chống bán phá giá (CBPG) và chống trợ cấp (CTC) gỗ dán cứng và gỗ dán trang trí từ Việt Nam. Trước khi phát hành bảng câu hỏi điều tra, DOC yêu cầu doanh nghiệp trả lời các câu hỏi nhằm […]

...
Ông Conan Lee – Giám đốc điều hành Công ty Lecangs: Thử sức với bán sỉ trực tuyến abc

Ông Conan Lee – Giám đốc điều hành Công ty Lecangs: Thử sức với bán sỉ trực tuyến

Đến thăm đại bản doanh của Lecangs ở Los Angeles, ấn tượng đầu tiên là tính quy mô và sự chuyên nghiệp của công ty. Lecangs hiện đang cung ứng dịch vụ hậu cần cho doanh nghiệp (DN) tham gia kinh doanh trên các nền tảng thương mại điện tử muốn tiếp cận người dùng […]

...
Cai-thien-xuong-song-logistics-

Cải thiện “xương sống” logistics: Đòn bẩy nâng cao năng lực xuất nhập khẩu

Ngành logistics đóng vai trò quan trọng trong kết nối và định hình hoạt động nền kinh tế. Đây là mắt xích quan trọng không chỉ đảm bảo sự liên kết thông suốt trong chuỗi cung ứng mà còn thúc đẩy hiệu quả hoạt động sản xuất và thương mại, góp phần quan trọng vào […]

...
-Viet-lai-chuoi-cung-ung-

Viết lại chuỗi cung ứng

Các mức thuế đối ứng mà Mỹ đặt ra không đưa Việt Nam vào thế khó mà buộc ngành xuất khẩu phải nhìn lại thực tế và có những hiệu chỉnh toàn diện trên chuỗi cung ứng. Trong đó, tính minh bạch và bền vững được đề cao. Ngày 6/4, Phó Thủ tướng Hồ Đức […]

...
hawaexpo-2025-ket-noi-ven-tron

HawaExpo 2025: Kết nối vẹn tròn

Diễn ra từ ngày 5 – 7/3/2025 tại White Palace, TP. Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh, HawaExpo 2025 đã chinh phục được mục tiêu mà ban tổ chức xác định ngay từ đầu: Tạo nên những kết nối hữu ích và xây dựng thương hiệu để cộng đồng doanh nghiệp (DN) ngành chế biến […]

...
giai-thuong-noi-that-chau-a-thai-binh-duong-asia-pacific-furniture-awards-2025

[Hỗ trợ truyền thông] Giải thưởng Nội thất Châu Á – Thái Bình Dương – Asia-Pacific Furniture Awards 2025

Giải thưởng Nội thất Châu Á – Thái Bình Dương do Hội đồng các Hiệp hội Nội thất Châu Á – Thái Bình Dương (CAFA) tổ chức nhằm tôn vinh các thương hiệu, nhà thiết kế và nghệ nhân tiêu biểu có đóng góp nổi bật về công nghệ, thiết kế sáng tạo và phát triển bền […]

...
vibe-2025-chien-luoc-mo-rong-he-sinh-thai-nganh

VIBE 2025: Chiến lược mở rộng hệ sinh thái ngành

Sau những thành công ấn tượng trong mùa ra mắt đầu tiên, Triển lãm Nội thất & Xây dựng Việt Nam – VIBE do Hội Mỹ nghệ & Chế biến gỗ TP. Hồ Chí Minh (HAWA) phối hợp cùng Hiệp hội Xây dựng & Vật liệu xây dựng (SACA) tổ chức sẽ chính thức quay […]

...
hoan-thien-he-sinh-thai-cong-nghiep-noi-that-tu-cuong-de-vuon-xa

Hoàn thiện hệ sinh thái công nghiệp nội thất: Tự cường để vươn xa

Ngành nội thất Việt Nam đang đứng trước ngã rẽ để khẳng định vị thế toàn cầu, nhưng những thách thức từ thuế quan, quy định quốc tế và xu hướng địa phương hóa chuỗi cung ứng đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động hoàn thiện hệ sinh thái ngành, nâng cao nội lực để […]

...