Doanh nghiệp chế biến gỗ các quốc gia đã có những động thái cụ thể để tạo dựng nền tảng tốt nhất khi cơn bão mang tên “thuế đối ứng từ Mỹ” đổ bộ lên thị trường nội thất toàn cầu.
Ngành công nghiệp nội thất Philippines đang đối mặt với một bước thụt lùi nghiêm trọng khi mức thuế 17% mà Mỹ áp đặt có nguy cơ làm chệch hướng mục tiêu năm 2030 của nước này là trở thành trung tâm đổi mới thiết kế hàng đầu châu Á. Phòng Thương mại Công nghiệp nội thất Philippines (CFIP), Quỹ Công nghiệp nội thất Pampanga (PFIF) và Quỹ Công nghiệp nội thất Cebu (CFIF) đã đệ trình một tuyên cáo bày tỏ lập trường thúc giục chính phủ đàm phán miễn thuế trong các cuộc đàm phán thương mại đang diễn ra với Mỹ.
Kêu gọi chính phủ hỗ trợ
Philippines tính toán sẽ chuyển nhập khẩu gỗ cứng từ châu Á sang Mỹ để nâng cao chất lượng và tính bền vững. Họ đặt mục tiêu tăng lượng gỗ cứng nhập khẩu từ Mỹ phù hợp với các tiêu chuẩn chứng nhận toàn cầu lên 50%. Hiện 75% vật liệu gỗ của ngành là nhập khẩu, chủ yếu từ châu Á, gỗ cứng Mỹ chỉ chiếm khoảng 2% tính đến năm 2020.
Để hỗ trợ quá trình chuyển đổi, ngành nội thất Phillippines có kế hoạch mở rộng các chương trình do Cơ quan Phát triển Kỹ năng và Giáo dục kỹ thuật (TESDA) dẫn đầu, tập trung vào chế biến gỗ cứng của Mỹ và thiết kế tuần hoàn bền vững. Động thái này cũng nhằm bảo vệ 45.000 việc làm của thợ thủ công và hỗ trợ tổng thể 5,6 triệu việc làm trong ngành công nghiệp. Các tổ chức này nhấn mạnh việc duy trì mức thuế quan 0% là “điểm mấu chốt” để đạt được tầm nhìn năm 2030 xuất khẩu nội thất đạt trị giá 300 triệu USD. Họ cũng lập luận rằng đồ nội thất Philippines không gây ra mối đe dọa nào cho các nhà sản xuất Mỹ vì chủ yếu là các mặt hàng không bọc nệm được làm từ vật liệu bản địa như mây và abaca – vốn không hiện diện và không dễ sao chép ở Mỹ.
Năm 2024, ngành nội thất Philippines được định giá 844 triệu USD, với kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ tăng 25%, từ 79,5 triệu USD năm 2023 lên 99,7 triệu USD.
Cam kết xuất xứ
Song song với cân bằng cán cân thương mại thì minh bạch thông tin xuất xứ cũng là giải pháp được lựa chọn hàng đầu. Cuối tháng 5/2025, Bộ Đầu tư, Thương mại và Công nghiệp Malaysia (MITI) triển khai chương trình cấp giấy chứng nhận xuất xứ (C/O) cho hàng hóa xuất khẩu sang Mỹ nhằm ngăn chặn tình trạng chuyển tải bất hợp pháp và rửa nguồn gốc qua Malaysia.
Theo tuyên bố ngày 20/5, việc ủy quyền cấp C/O cho các hội đồng doanh nghiệp, hiệp hội hoặc phòng thương mại sẽ chấm dứt ngay lập tức. Động thái này nhằm tăng cường kiểm soát và minh bạch trong cấp chứng nhận xuất xứ – tài liệu quan trọng để xác định nguồn gốc hàng hóa trong thương mại quốc tế. Bộ trưởng MITI, ông Tengku Zafrul Abdul Aziz, cho biết quyết định được đưa ra trong bối cảnh gia tăng các vụ việc đáng ngờ liên quan đến chuyển tải, đặc biệt trong lĩnh vực pin năng lượng mặt trời. Ông khẳng định: “Chúng tôi thấy cần thiết phải siết chặt và trực tiếp giám sát việc cấp C/O”.
Trong năm 2024, Malaysia đạt thặng dư thương mại 24,8 tỷ USD với Mỹ – đối tác thương mại lớn thứ ba và thị trường xuất khẩu lớn nhất của nước này. Dù Malaysia và Mỹ không có hiệp định thương mại tự do song phương, MITI vẫn có thẩm quyền điều tiết quy trình này theo các khung pháp lý hiện hành. Động thái trên được đưa ra sau nhiều báo cáo cho thấy một số doanh nghiệp đã lợi dụng Malaysia làm điểm trung chuyển để né thuế của Mỹ đối với hàng hóa từ nước thứ ba. Hành vi “rửa nguồn gốc” này không chỉ gây tổn hại uy tín thương mại của Malaysia mà còn có thể dẫn đến các biện pháp trừng phạt từ phía Mỹ.
Đa dạng hóa thị trường
Không đơn thuần là phản ứng trước chính sách thuế đối ứng của Tổng thống Mỹ Donald Trump, Indonesia chọn giải pháp đa dạng hóa thị trường. Thứ trưởng Bộ Thương mại Indonesia, bà Dyah Roro Esti Widya Putri, cho biết Indonesia đang mở rộng hợp tác thương mại thông qua các hiệp định CEPA và FTA với nhiều quốc gia, trong đó có Australia, Hàn Quốc, các nước châu Phi và Trung Đông – những thị trường phi truyền thống nhưng giàu tiềm năng.
Hiện Indonesia đã ký 21 hiệp định thương mại và đang đàm phán thêm 16 hiệp định khác để mở rộng cơ hội xuất khẩu. Đáng chú ý, hiệp định CEPA với Canada được kỳ vọng mở ra thị trường 51 triệu dân và GDP 2.200 tỷ USD cho các sản phẩm được chứng nhận halal – lĩnh vực được đánh giá giàu tiềm năng tại quốc gia Bắc Mỹ này.
Bên cạnh đó, Indonesia và Peru đã đạt được thỏa thuận cơ bản cho hiệp định CEPA, tạo đà tăng trưởng xuất khẩu các mặt hàng như dầu cọ, cao su, dược phẩm và dệt may. Chính phủ Indonesia cũng đang thúc đẩy đàm phán thương mại với Liên minh châu Âu – khối kinh tế có GDP hơn 18.600 tỷ USD – với kỳ vọng mở rộng thị trường cho các sản phẩm bền vững như nội thất, dệt may và công nghệ năng lượng tái tạo. “Cam kết của Indonesia với Thỏa thuận Paris chính là nền tảng để mở ra cánh cửa thương mại bền vững với EU và các đối tác khác,” bà Putri nhấn mạnh.
Ca Dao
